Ouders maken zich zorgen wanneer ze zien dat hun kinderen op hun duim zuigen. Het is waar dat het ernstige gezondheidsproblemen kan veroorzaken en niet alleen aan de tanden. Het is dus begrijpelijk waarom ouders hierover bezorgd zijn.
Heb je ooit een echografie gezien van baby’s in de baarmoeder die ook op hun duim zuigen? Het is een manier waarop ze de wereld om hen heen onderzoeken. Dit is iets volledig normaala. Vóór je dus te ongerust wordt, laten we eerst proberen te begrijpen waarom ze het doen.
Duim of fopspeen?
Baby’s hebben van nature een zuigreflex. Die reflex hebben ze het nodig om te overleven. Want het is op die manier dat ze voeding krijgen. Bovendien brengt het hen tot rust. Een baby die borstvoeding krijgt, kan de behoefte niet hebben om op zijn duim te zuigen of een fopspeen te gebruiken. Ze hebben immers hun moeder die hen voedt en tot rust brengt.
Maar het is normaal dat een baby tussen de leeftijd van twee en zes maanden begint met een vinger of twee in zijn mond te steken. Het is één van de fasen in hun ontwikkeling en een manier waarop ze zichzelf sussen.
Vele ouders denken dat hen een fopspeen geven beter is dan hen laten op hun duim zuigen. Dat is begrijpelijk. Ze zeggen dat het gemakkelijker is om wanneer het moment er is, de fopspeen weg te nemen. Je kan hun duimen niet afnemen! Maar zowel een fopspeen als de duim hebben dezelfde gevolgen als het kind ze blijft gebruiken na de leeftijd van twee jaar:
- Verkeerde stand van de tanden en misvorming van de mond
- Problemen met de spraak
- Onderliggende emotionele problemen verbergen
Hoe kunnen we onze kinderen laten ophouden met op hun duim zuigen?
Het is dus normaal dat een baby zijn vingers (en duimen) in zijn mond steekt. Maar het is ook normaal dat ze daarmee stoppen wanneer ze ongeveer twee jaar oud zijn. Als ze jonger zijn, dan is er geen reden tot bezorgdheid.
Wanneer ze drie of vier jaar oud zijn en ze zuigen nog steeds veel op hun duim, observeer hen dan en ga op zoek naar de onderliggende redenen. Op die manier zal je in staat zijn om doeltreffende manieren te vinden en hen te laten stoppen en zo hun tanden te beschermen.
Maar geen twee kinderen zijn gelijk. Ze ontwikkelen zich ook op een verschillend tempo. We kunnen dus zeggen dat het moment waarop je actie moet ondernemen is wanneer hun eerste voortanden beginnen te verschijnen. Je zal merken dat hun tanden uiteen beginnen te groeien om plaats te maken voor hun duim. Dan is het absoluut tijd om te reageren. We geven jou hier vier basistips die je hierbij kunnen helpen.
1. Bepaal de oorzaak en geef hen andere mogelijkheden
Als de kinderen op hun duim zuigen om hen te helpen in slaap te vallen, dan kan je hen andere vormen van steun geven wanneer ze gaan slapen. Stop hen in, vertel hen een verhaaltje, geef hen hun favoriete knuffeldier of pop.
Als ze op hun duim zuigen wanneer ze overstuur of angstig zijn, dan is misschien het enige wat je hoeft te doen simpelweg met hen praten. Geef hen een knuffel en troost hen. Als jouw kind het doen wanneer het zich verveeld dan is het tijd dat je hun creativiteit aanmoedigt en hen afleidt. Speel een spelletje met hen, knutsel samen iets, ga wandelen… dat kan precies hetgeen zijn waarom ze vragen wanneer ze op hun duim zuigen.
2. Leg hen de gevolgen uit
Soms ga je onmiddellijk over tot het gebruik van trucjes of tot een consult bij een arts. Maar misschien moet je eigenlijk beginnen met gewoon even rustig te gaan zitten en met hen te praten. Geef hen een eenvoudige uitleg waarom het geen goed idee is dat ze op hun duim blijven zuigen.
Je kan verrast zijn hoeveel kinderen begrijpen van wat je hen vertelt en hoe ze daarnaar kunnen handelen. Zeg hen dat hun tanden scheef kunnen groeien, dat ze niet langer een baby zijn en dat het nu tijd is dat ze ophouden met op hun duim te zuigen.
Maar geef hen geen gevoel van schaamte in het gezelschap van andere mensen. Je mag ook absoluut niet tegen hen roepen of hen straffen als je hen betrapt met hun duim in hun mond. Want ze kunnen dan stoppen met het bij jou te doen, maar het blijven doen wanneer ze alleen zijn. Het is veel beter om positieve bekrachtiging te gebruiken telkens als je ziet hoe ze de onderliggende oorzaak (slaperigheid, angst, verveling) op een betere manier aanpakken.
3. Bedek de duim
Misschien vind je het nodig om verdere stappen te zetten om je kind tegen te houden op zijn duim te zuigen. Waarschijnlijk hebben ze een vorm van eelt op hun duim als gevolg van het zuigen. Je kan de duim dus met een pleister bedekken. Leg hen uit dat het de eeltplek zal verbeteren.
De pleister moet stevig vastgemaakt worden maar niet te strak. Je wilt niet dat je kind het zelf verwijdert. Verwissel de pleister twee keer per dag. Laat het gedurende twee weken dag en nacht zitten. Als ze dan proberen op hun duim te zuigen, zal de textuur en de smaak van de pleister hen afschrikken. Sommige ouders doen ook azijn of citroen op de pleister, zodat het zelfs nog onaangenamer is. Als dit voor jouw kindje werkt, doe het dan.
Als je kind in die twee weken niet op zijn duim gezogen heeft en jij hebt aan de onderliggende oorzaken gewerkt dan is de verandering in het gedrag waarschijnlijk volledig bereikt.
4. Vraag het advies van een deskundige
Als geen enkele van deze tips gewerkt heeft en je kind blijft nog steeds op zijn duim zuigen dan is het tijd om hulp aan een deskundige te vragen. Een orthodontist kan bijvoorbeeld een toestel laten maken dat hen verhindert hun duim in hun mond te steken.
Maar als het probleem buitenproportioneel lijkt of uit de hand loopt, dan zal je het advies van een kinderpsycholoog moeten zoeken. Want het is mogelijk dat het een teken is van een diepgaander, ernstiger probleem.
