Een liesbreuk wordt ook wel hernia inguinalis genoemd. Over het algemeen is een hernia een uitsteeksel dat zowel in de buik als in de lies kan voorkomen.
Het treedt op als er sprake is van een zwakke plek of een opening in de buikwand. Normaal gesproken is een hernia een gevolg van een probleem met de weefselstructuur van je lichaam en manifesteert het zich in de vorm van een verdikking.
We spreken van een liesbreuk wanneer het zich vormt bij de uitgang van een darmlus – het jejunum of ileum – door het lieskanaal.
Liesbreuk kan worden geërfd of overgenomen. Als een jong kind bijvoorbeeld dit type hernia ervaart, is het meestal aangeboren, terwijl het bij volwassenen meestal wordt verworven.
- Congenitale hernia’s komen voor bij maximaal 30% van alle pasgeborenen en vormen een chirurgische noodsituatie. In deze gevallen doet de hernia zich meestal voor in relatie tot een anomalie in de baarmoeder.
- Wanneer een hernia terugkeert, is dit in 50% van de gevallen het gevolg van een infectie.
Bij volwassenen spreken we vaak van een verworven hernia. In de meeste gevallen ontstaan dit soort hernia’s als gevolg van een verhoogde druk vanuit de buik veroorzaakt door:
- zwangerschap
- werk waarbij er zware dingen moeten worden getild of de buikspieren stevig moeten worden aangespannen
- ziekten zoals COPD
- prostatisme (de inspanning die nodig is bij het urineren)
Bovendien kan een hernia ingekapseld of niet ingekapseld zijn.
- Een niet-ingekapselde hernia lijkt op een massa die verschijnt of groter wordt wanneer je jezelf inspant. Hoesten of staan zal dit soort hernia’s daarom groter maken, terwijl liggen de hernia doet krimpen.
- Wanneer een hernia is ingekapseld, groeit of krimpt deze helemaal niet.
Waarom doen hernia’s zich voor op deze locatie?
Alle soorten hernia’s doen zich voor in delen van het lichaam waar sprake is van ‘anatomische zwakte’. Dat betekent alle gebieden waar de lichamelijke wanden het zwakst zijn. Dit is wat er gebeurt met de binnenbuikwand, die veel zwakker is dan de achterste buikwand.
Epidemiologie van liesbreuk
- Dit zijn enkele van de meest voorkomende chirurgische pathologieën. Naar schatting zal één op de dertig mensen er op een bepaald moment in zijn leven last van krijgen.
- Ongeveer 15% van alle algemene operaties zijn herniaoperaties. Dit maakt deze ingreep de meest uitgevoerde chirurgische ingreep ter wereld.
- Liesbreuk (hernia inguinalis) en dijbeenbreuk (hernia femoralis) zijn de twee meest voorkomende soorten hernia’s. Vooral mannen lijken vaak last te hebben van liesbreuk, terwijl een dijbeenbreuk juist meer typerend is voor vrouwen.
- Ook keren hernia’s relatief zeer vaak terug. In de helft van deze gevallen wordt dit veroorzaakt door een infectie.
Classificatie van een liesbreuk
Een liesbreuk wordt geclassificeerd op basis van de relatie tussen je darm en de plek waar de dikke darm door de lies loopt. Een liesbreuk kan geclassificeerd worden als:
Een directe liesbreuk
De darmlus doorkruist de bodem van het lieskanaal, rond de driehoek van Hesselbach. De hernia kan afdalen naar de epigastrische slagader en zal dan niet door de diepe opening in het lieskanaal passeren. Deze bevindt zich achter de cremasterspier, maar is niet betrokken bij diens vezels.
Dit type hernia zie je vaak bij oudere mensen.
Een indirecte liesbreuk
Dit is het meest voorkomende type hernia, zowel bij mannen als bij vrouwen. Deze hernia doet zich voor in de buikholte via de diepe opening in het lieskanaal.
In dit geval bevindt de darmlus zich aan de zijkant van de epigastrische slagader en de gewrichtsbanden in de driehoek van Hesselbach. Het gaat samen met de structuren van de liesband, in de cremasterspier. Bij sommige mannen kan de darmlus zich ook binnen een testikel voordoen.
Symptomen van liesbreuk
In het algemeen doen er zich bij een liesbreuk slechts milde symptomen voor. In de meeste gevallen worden patiënten wakker met een goed gevoel. Overdag beginnen ze echter ongemak te merken tijdens het sporten of hoesten.
In de meeste gevallen kunnen dit soort hernia’s alleen verminderd worden.
Complicaties
- Incarceratie: in deze gevallen wordt een hernia ‘ingesloten’. Dit soort hernia’s kunnen niet handmatig worden verminderd, maar er is geen sprake van vasculair gevaar. De darmlus is correct geïrrigeerd.
- Strangulatie: in dit geval is de irrigatie van de hernia ondermijnd. Het is een chirurgische noodsituatie en de darmen bieden weinig weerstand. En bestaat er in dit geval het risico op necrose.
In het geval van een ingewikkelde hernia is het onmogelijk om deze te verminderen. Bovendien is de pijn meestal erg heftig en kan deze gepaard gaan met koorts.
Diagnose
De diagnose wordt gesteld door middel van een eenvoudig lichamelijk onderzoek, samen met de medische geschiedenis van de patiënt. Sterker nog, vaak is het zo dat de patiënt al weet dat hij een hernia heeft. Toch is het voor alle patiënten met buikpijn belangrijk om een onderzoek te ondergaan.
Met oog op de verschillende mogelijke diagnoses, is het belangrijk om zowel een lichamelijk onderzoek als andere tests uit te laten voeren om de oorzaak van de acute buikpijn te kunnen achterhalen.
Behandeling
Behandelingsdoelen
Chirurgisch herstel van een hernia is gebaseerd op:
- Het terugbrengen van de darmlus naar de buikholte, zonder het peritoneum te openen, indien dit mogelijk is.
- Identificatie van de aponeurotische banden.
- Het sluiten van de opening die de hernia veroorzaakte.
Chirurgische behandeling
De chirurgische behandeling van een liesbreuk kan worden uitgevoerd door middel van een open operatie of laparoscopie.
De meest gebruikte open chirurgietechnieken zijn herniografie en hernioplastiek.
- Herniografie is een anatomisch herstel. Bij deze techniek wordt het eigen weefsel van de patiënt gebruikt om de hernia te herstellen.
- Hernioplastiek is een prothetisch herstel. Nadat de darmlus is teruggebracht naar de buikholte, wordt er een synthetisch gaas op deze plaats gezet om de wand te versterken. Momenteel is dit de beste techniek vanwege het hoge slagingspercentage.
De minimaal invasieve liesbreukoperatie biedt zowel voordelen als nadelen in vergelijking met traditionele technieken.
Aan de ene kant vermindert het postoperatieve pijn alsook de hersteltijd, terwijl het een esthetischer resultaat oplevert.
Aan de andere kant kunnen er meer complicaties optreden, zowel intraoperatief als extra-operatief. Tevens kan het ervoor zorgen dat het probleem vaker terugkeert, en op de langere termijn meer kosten en onbekende bijwerkingen veroorzaken.
Om deze redenen is het nog steeds een controversieel proces met veel voorstanders en tegenstanders.
Terugkeer
We spreken van een terugkeer wanneer er zich opnieuw in hetzelfde gebied een hernia voordoet. Afhankelijk van de manier waarop de hernia zich voordoet, kan deze onmiddellijk of vertraagd zijn.
Terugkeer hangt af van een reeks factoren, sommige vanwege de patiënt en andere als gevolg van de operatie.
Enkele afhankelijke factoren die verband houden met de patiënt zijn:
- leeftijd
- het soort hernia
- bestaan van andere ziekten
Factoren die afhangen van de operatie zijn:
- onervarenheid
- slechte techniek
- onjuiste diagnose
