De cognitieve psychologie herinnert ons eraan dat we niet verplicht zijn om onszelf aan wie dan ook te verantwoorden voor de dingen die we doen, denken of kiezen in ons dagelijkse leven.
De voorloper hiervan is altijd ‘eigenbelang’, de behoefte om onszelf te kennen. We moeten handelen vanuit onze eigen principes en waarden. Tegelijkertijd moeten we de de mensen om ons heen te respecteren.
In sommige situaties is het noodzakelijk om verantwoording te geven voor de dingen die je doet.
Het dragen van verantwoordelijkheid gaat echter hand in hand met het vermogen om te weten hoe je je moet gedragen en hoe je beslissingen moet nemen zonder anderen hiervoor een verklaring te hoeven geven.
We weten dat we als mensen over het algemeen overal altijd een verklaring voor geven. Daarom nodigen we je in dit artikel uit om hier even over na te denken.
Wanneer jezelf verantwoorden een gewoonte wordt
Net zoals met al het andere in het leven, is er ook in dit geval een grens en een balans. We kunnen onze partner vragen om zichzelf te verantwoorden wanneer hij bijvoorbeeld drie dagen niet thuis is geweest.
We zouden hetzelfde doen bij onze kinderen als die zich hebben misdragen of bij onze vrienden als die iets gedaan hebben dat we niet hadden verwacht.
- In bepaalde onzekere, ongewone of pijnlijke situaties moeten mensen verklaringen geven en ontvangen.
- Cognitieve en positieve psychologie benadrukt hoe belangrijk het is om er geen gewoonte van te maken om jezelf altijd ‘te verantwoorden’.
Het probleem met altijd de behoefte te hebben om jezelf te verantwoorden kan gevonden worden in de manier waarop je communiceert.
Als het gesprek constructief en empathisch is, dan gaat de communicatie met volledig wederzijds begrip vanzelf over en weer.
In veel gevallen kan het echter zo zijn dat mensen ervan uitgaan dat ze weten wat wij willen.
Het lijkt misschien alsof ze luisteren, maar in werkelijkheid denken ze alleen maar aan het antwoord dat ze willen geven omdat ze hun eigen conclusie al getrokken hebben.
Zelfs wanneer deze conclusie niet overeenkomt met de realiteit.
- Jezelf verantwoorden zou nooit een gewoonte moeten worden.
- Verantwoording is alleen nodig als de situatie er overduidelijk om vraagt om de balans in een relatie weer te herstellen.
- Wanneer je jezelf verantwoordt, zou het gesprek respectvol, open en democratisch moeten zijn. Zowel degene die praat als degene die luistert zou empathie en toewijding moeten opbrengen om de situatie te onderzoeken en tot een overeenkomst te komen.
Situaties waarin je jezelf nooit zou moeten verantwoorden
We zijn er zeker van dat je jezelf binnen je sociale kring (vrienden, familie, werk, partner) vaker gedwongen voelt om jezelf te verantwoorden voor bepaalde aspecten van je leven
Die je eigenlijk helemaal niet wilt delen en waarvan je eigenlijk vindt dat je ze niet hoeft te rechtvaardigen.
We delen even een paar voorbeelden die perfect laten zien in wat voor soort situaties je jezelf eigenlijk helemaal niet verplicht zou hoeven voelen om jezelf te verantwoorden.
1. Je zou jezelf niet hoeven te verantwoorden voor de prioriteiten in jouw leven
Wat voor jou belangrijk is, gaat alleen jou wat aan. Als reizen jouw grootste passie is, dan zal niet iedereen het altijd begrijpen als je een jaar spaart om een reisje te maken in plaats van om een nieuwe wasmachine of een nieuwe auto te kopen.
Je hoeft jezelf in dit geval helemaal niet te verantwoorden en als je dit wel doet, doe het dan slechts één keer.
2. Je hoeft geen uitleg te geven over je relatiestatus
Waarom heb je geen partner? Heb je nog geen kinderen? Je vriend is een beetje aan de stille kant, of niet? Waarom woon je niet dichterbij je familie?
Je hebt één of meer van deze vragen vast wel een keer te horen gekregen.
Vaak stellen mensen dit soort vragen alleen maar vanuit onschuldige nieuwsgierigheid. Toch kunnen dit dingen zijn die vervelend zijn om te moeten rechtvaardigen en die in werkelijkheid eigenlijk niemand iets aan gaan behalve jou zelf.
3. Je hoeft jezelf niet te verantwoorden voor jouw waarden of geloofsovertuigingen
Waarden, geloofsovertuigingen en meningen staan op zichzelf. Deze dingen hoef je dus niet te rechtvaardigen of verantwoorden.
Als je een bepaald geloof beoefent of jezelf aangetrokken voelt tot een bepaalde spiritualiteit, dan hoef je jezelf hierover ten opzichte van niemand te verantwoorden.
- Jij bent jouw keuzes. Anderen moeten jou accepteren zoals je bent zonder om verklaringen te vragen.
- Samen leven betekent dat je elkaar respecteert en dus de ander accepteert om wie hij is. Verantwoording is, zoals we eerder ook al aangaven, alleen nodig in het geval van ruzie of persoonlijke problemen.
Leef je leven op een vrije manier en blijf trouw aan je eigen waarden, handel vanuit respect en wees blij over alles wat je bereikt hebt op je pad.
