Buikgriep is de gebruikelijke benaming van gastro-enteritis. Het is een klinische aandoening, waarbij diarree en braken kunnen ontstaan als gevolg van een ontsteking van het maagdarmkanaal.
Wat is buikgriep?
Buikgriep is een syndroom dat resulteert in diarree en braken, en wordt veroorzaakt door een ontsteking van het maagdarmkanaal. Daarnaast kunnen buikpijn en krampen optreden, en in ernstigere gevallen kan het uitdroging veroorzaken.
De meest voorkomende oorzaak van buikgriep is een infectie. In die zin zijn virussen de meest voorkomende micro-organismen bij kinderen. Bij volwassenen zijn dit bacteriën.
Wie kan worden getroffen?
Buikgriep is momenteel een van de meest voorkomende syndromen, met tussen de 3 en 5 miljard gevallen per jaar. Het is een van de belangrijkste redenen voor doktersafspraken in ontwikkelde landen, wat tot zeer hoge economische kosten leidt.
Het grootste infectierisico doet zich voor tijdens regenseizoenen of tijdens de winter, als gevolg van een afname van de waterkwaliteit.
Het kan iedereen treffen, maar het komt het meest voor bij kinderen, vooral jonger dan 5 jaar, aangezien de volwassenen een immuniteit kunnen hebben ontwikkeld.
In ontwikkelingslanden komt het erg veel voor. Dit is vaak te wijten aan cholera, aangezien er veel gebieden zijn waar de hygiëne slecht is en het water besmet is, waardoor er een hoog risico op epidemieën bestaat.
Oorzaken van buikgriep
Zoals hierboven vermeld, zijn virussen en bacteriën de belangrijkste oorzaken van het syndroom. Maar buikgriep ook kan worden veroorzaakt door parasieten. Er zijn ook een aantal gevallen te wijten aan niet-infectieuze oorzaken, zoals de ziekte van Crohn of lactose-intolerantie.
Virussen
- Rotavirus
- Norovirus
- Adenovirus
- Astrovirus
Het rotavirus is de belangrijkste oorzaak bij kinderen, omdat het risico op besmetting ook zeer hoog is door hun gebrek aan immuniteit en verminderde hygiëne. Bij volwassenen is het norovirus vaak de belangrijkste boosdoener, vooral in Amerika.
Virussen zijn verantwoordelijk voor meer dan 70% van besmettelijke diarree tijdens de kinderjaren. Dit komt omdat de kinderen een minder sterk ontwikkelt immuunsysteem hebben dan volwassenen.
Bacteriën
- Escherichia Coli
- Campylobacter jejuni
- Salmonella
- Clostridium difficile
- Vibrio cholerae
Bacteriën veroorzaken vaak buikgriep door voedselbesmetting. Als het voedsel op kamertemperatuur wordt bewaard, zullen bacteriën zich vermenigvuldigen en neemt de kans op een infectie toe.
Campylobacter jejuni besmet vooral rauw of te kort gebakken vlees.
Cholera is een ziekte, veroorzaakt door V. cholerae, die wordt overgedragen via besmet voedsel en/of water. Cholera is een belangrijke oorzaak van buikgriep, vooral in landen in Afrika en Azië.
Het gebruik van antibiotica werkt soms ook buikgriep in de hand. Een van de oorzaken van diarree die in het bijzonder bejaarden en gehospitaliseerde patiënten treft, is een Clostridium difficile infectie.
Hoe wordt het overgedragen?
De besmetting kan op verschillende manieren plaatsvinden. De meest voorkomende manier is door middel van lichamelijk contact met besmette mensen of besmet voedsel of water.
Het grootste infectierisico wereldwijd doet zich voor tijdens regenseizoenen of tijdens de winter, als gevolg van de afname van de waterkwaliteit.
Besmetting gaat ook gepaard met slechte hygiëne en ondervoeding, die meestal voorkomen bij kinderen. De oorzaken van buikgriep zijn echter zo divers dat het onmogelijk is om één enkele besmettingsmethode te definiëren.
Incubatietijd en besmettingsperiode
De symptomen van buikgriep verschijnen meestal 1 tot 3 dagen na het oplopen van de infectie.
De duur van buikgriep is variabel. De diarree en het braken verdwijnen meestal tussen de eerste 3 en 8 dagen. Maar als niet goed wordt behandeld, kan de diarree chronisch worden.
Aan de andere kant is het opmerkelijk dat volwassenen immuniteit kunnen ontwikkelen, zodat ze dragers kunnen zijn van bepaalde infectieuze stoffen en zelf geen infectie kunnen hebben. Met andere woorden, mensen kunnen besmettelijk blijven na de symptomatische periode, dus is het noodzakelijk dat je de voorzorgsmaatregelen handhaaft.
Symptomen van buikgriep
- Braken
- Diarree: als de oorzaak bacterieel is, kan er bloed in de stoelgang verschijnen
- Buikpijn
- Kramp
Virale buikgriep treedt ook op met koorts, vermoeidheid en spierpijn.
Complicaties
De meest voorkomende complicatie van buikgriep is uitdroging als gevolg van diarree. Uitdroging wordt geclassificeerd als:
- mild (<5%)
- matig (5 – 9%)
- ernstig (> 10%).
Bij matige en ernstige uitdroging zijn verzonken ogen, gebrek aan tranen en een droge mond aanwezig. Bovendien is de persoon minder actief en verliest de huid haar elasticiteit.
Differentiële diagnose
Dit is een wetenschappelijke methode om een diagnose te kunnen stellen met de gegevens die op dat moment beschikbaar zijn. Hiervoor zijn lijsten opgesteld met aandoeningen, waarvan de klachten min of meer overeen komen.
- Volvulus
- Suikerziekte
- Blindedarmontsteking
- Coeliakie
- Voedselvergiftiging
- Misbruik van laxerende middelen
- Prikkelbare darmsyndroom
De diagnose van buikgriep is klinisch, dus is het noodzakelijk om andere pathologieën uit te sluiten.
Behandeling
De behandeling zal voornamelijk gebaseerd zijn op rehydratie en goede voeding. Het is beter om geen dranken te consumeren die suiker bevatten, omdat ze de diarree kunnen verergeren.
Rehydratatie kan plaatsvinden door middel van orale rehydratiezouten of zuiver water, in het geval dat het eerste niet beschikbaar is.
Aanbevolen wordt een normaal dieet aan te houden, waarbij de suikerinname wordt verlaagd en die van probiotica wordt verhoogd. Sommige gevallen van buikgriep kunnen worden behandeld met anti-emetica, antibiotica en spasmolytica, maar dit is ongebruikelijk.
Preventie en vaccinatie
De belangrijkste preventieve maatregelen zijn een goede hygiëne en de consumptie van niet-vervuild water en voedsel. Het wassen van de handen vermindert de kans op besmetting met tot wel 30%.
Op dit moment worden er rotavirusvaccinatieprogramma’s uitgevoerd, die wereldwijd zeer effectief zijn.
