Ken je de ongelooflijke verschillende stadia van slaap?

Om die slaapperioden goed te laten verlopen mag er geen enkele afleiding of onderbreking optreden. Dit zijn enkele factoren die de slaap verstoren:

• Het gebruik van tabak
• Te veel koffie drinken
• Alcoholgebruik
• Piekeren en angst
• Stress

In dit artikel willen we de verschillende stadia van slapen nader bekijken. Met deze kennis kan je ervoor zorgen dat je van een goede slaap geniet.

Wat zijn de lichamelijke stadia van slaap?

Terwijl je ogen dicht zijn, kan men duidelijk vaststellen dat er sprake is van elektrische trillingen. Door middel van een elektro-encefalogram (EEG) zijn die trillingen te zien. Ze hebben een alfaritme van acht tot dertien per seconde.

Als de minuten voorbij gaan kan je op het EEG de veranderingen markeren. Elke fase van de slaap heeft een andere vorm en dit hangt af van de activiteit van de hersenen.

Op deze manier hebben wetenschappers ontdekt en beschreven hoe de slaap verloopt. Tegenwoordig hebben we dus een goed inzicht in de verschillende stadia van slaap.

Hoe worden de stadia van slaap opgesplitst?

Stadium 1

• Dit is het stadium waarin je het lichtst slaapt. Tijdens deze korte slaapfase treden de hersenen in en uit een droomtoestand. In die fase kan je ook erg gemakkelijk wakker worden.
• Gedurende de eerste fase van de slaap ervaar je wat we de REM-slaap noemen of de slaap van de rapid eye movements. In dit stadium bewegen de ogen erg snel. Tegelijkertijd gaan de spieren van het lichaam vertragen.
• Je bent in die periode in staat om auditieve en zintuiglijke prikkels waar te nemen. Dit stadium werkt niet erg herstellend. Want het is slecht het minimumniveau waarop het lichaam rust.
• Soms zal je in deze fase ook plotse spiersamentrekkingen voelen. Dit is wat mensen soms omschrijven als het gevoel dat ze vallen. Wat je eigenlijk waarneemt, is de overgang van het eerste naar het tweede stadium van de slaap.

Stadium 2

• In de tweede fase van de slaap ontstaat een patroon waarbij de vlugge beweging van de ogen stopt. De dynamische hersengolven gaan ook vertragen. Wat dan nog rest, is één enkele activiteit van snelle hersengolven.
• Op het EEG zien we dan een patroon verschijnen dat bekend is onder de benaming slaapspoelen.
• We zien dan niet alleen de trage hersengolven. Maar dit is ook het moment waarop de lichaamstemperatuur en de hartslag daalt. Daarnaast begint de ademhaling te vertragen.
• Op dit punt blokkeert het zenuwstelsel de zintuiglijke prikkels. Dan is het bijna onmogelijk om van buitenaf informatie te ontvangen.
• Dat is ook de reden dat dit een erg herstellend onderdeel van de slaap kan zijn, hoewel het slechts in beperkte fases optreedt.

Stadium 3

• Gedurende de derde van de stadia van slaap wordt de hersenactiviteit veel trager dan in de vorige fase. We spreken in dit geval van deltagolven. Ze worden afgewisseld met snellere maar kleinere golven.
• Een persoon zal in deze fase gewoonlijk gedurende twee tot drie minuten geen oogbewegingen maken. Het kan in die fase ook erg moeilijk zijn om te ontwaken.
• De zintuiglijke prikkels zijn hier volledig geblokkeerd. Wanneer iemand tijdens deze fase wakker wordt, kan hij zich gedesoriënteerd en verward voelen.
• Tijdens dit stadium is er ook geen sprake van droombeelden. De bloeddruk wordt lager en de productie van  groeihormonen stijgt.

Stadium 4

• Deze fase wordt bijna uitsluitend bepaald door deltagolven. In dit stadium verkeer je in een toestand van diepe en intense slaap. Het is dan ook veel moeilijker om dan wakker te worden.
• Er is geen activiteit van de ogen of spierbeweging. Gewoonlijk zullen kinderen in deze slaaptoestand bedplassen, slaapwandelen of nachtmerries doormaken.
• Tijdens dit stadium van diepe slaap treden er geen dromen op. Meestal duurt deze fase ongeveer twintig minuten.
• Toch is het deze fase die je laat weten of je goed geslapen hebt of dat de slaap onvoldoende herstellend was.

Hoeveel stadia van slaap doorloop je per nacht?

Gewoonlijk wisselen mensen af tussen de stadia van slaap van snelle oogbeweging of niet-snelle oogbeweging. Dit gebeurt binnen een tijdsduur die varieert van zeventig tot honderd minuten.

De slaap die gekenmerkt is door de snelle oogbeweging heeft een typische tijdsduur tussen de vijf en de twintig minuten. De rest van de tijd wordt gekenmerkt door een niet-snelle oogbeweging.

Beide cycli herhalen zich gewoonlijk elk anderhalf uur tijdens de nacht. Normaal zal je tussen de vier en de zes slaapcycli die gekenmerkt zijn door snelle oogbewegingen doormaken.