Een groot deel van de wereldbevolking heeft last van schildklierproblemen en de meeste hiervan zijn vrouwen. Deze belangrijke klier kan ervoor zorgen dat je stofwisseling uit balans raakt en kan verschillende ziektes ontwikkelen, zoals schildklierkanker.
Door op de hoogte te zijn van alle symptomen, kun je je bewust worden van het gevaar van deze situatie.
Wat je moet weten over de schildklier
De schildklier reguleert veel lichamelijke functies. Hij is verantwoordelijk voor het produceren van hormonen als thyroxine en tri-joodthyronine. Deze hormonen zijn betrokken bij vrijwel alles dat er in je lichaam gebeurt. Daarom worden veranderingen in je schildklier direct weerspiegeld in veranderingen in je hele lichaam.
Een overactieve schildklier staat ook wel bekend als hyperthyreoïdie. Enkele veelvoorkomende symptomen van dit probleem zijn:
- Rusteloosheid
- Het snel warm hebben
- Grote eetlust
- Gewichtsverlies
Indien je schildklier minder actief is dan hij zou moeten zijn, dan spreken we van hypothyreoïdie. Enkele van de tekenen van deze aandoening zijn:
- Depressie
- Vermoeidheid
- Gewichtstoename
- Spierpijn
- Haaruitval
- Slaperigheid
- Geheugenverlies
- Constipatie
- Koude-intolerantie
- Gehoorverlies
Doorgaans komt hypothyreoïdie voornamelijk voor bij vrouwen boven de veertig. De behandeling voor deze aandoening bestaat voornamelijk uit het eten van jodiumrijke producten, met name veel zeevruchten.
Het wat, hoe en waarom van schildklierkanker
Schildklierkanker komt niet al te vaak voor en ontstaat wanneer zich in de nek een tumor ontwikkelt. In de meeste gevallen zal de juiste behandeling ervoor zorgen dat de tumor goedaardig blijft. In dit geval is het echter wel belangrijk dat de diagnose heel nauwkeurig is.
Vrouwen lopen meer risico om schildklierkanker te ontwikkelen wanneer ze in de overgang zitten of wanneer ze de postmenopauze bereiken.
De verraderlijke symptomen die kunnen wijzen op schildklierkanker zijn:
- Een knobbeltje in de nek (soortgelijk aan een adamsappel)
- Regelmatig pijn in de oren
- Opgezwollen lymfeklieren in de nek
- Een aanhoudend zere keel
- Moeite met slikken (odynofagie)
- Moeite met de ademhaling
- Astma
- Heesheid
- Onduidelijke spraak
- Hoest die niet verbonden is aan andere gezondheidsaandoeningen.
Wat zijn de voornaamste oorzaken van schildklierkanker?
- Blootstelling aan bestraling tijdens de jeugd (de kans op het ontwikkelen van tumoren neemt elke keer dat je bestraling krijgt toe)
- Erfelijkheid (als iemand in je familie geleden heeft aan schildklierkanker)
- De ziekte van Hashimoto
- Wanneer je als vrouw 40 jaar of ouder bent en als man 70 jaar of ouder
Er bestaan vijf vormen van schildklierkanker:
Papillair carcinoom
Deze vorm komt het meeste voor (70% van alle gevallen) en vooral vrouwen die in het verleden cervicale bestraling hebben gekregen, lopen een verhoogd risico. De tumor is duidelijk te herkennen en er kan sprake zijn van verkalking.
Patiënten waarbij deze vorm van schildklierkanker al in een vergevorderd stadium is, kunnen te maken krijgen met uitzaaiingen naar de cervicale knooppunten. De tumor groeit langzaam en pijnloos.
Folliculair carcinoom
Dit is de op één na meest voorkomende vorm van schildklierkanker en doet zich vooral voor bij mensen die last hebben van struma’s en meestal vijftig jaar of ouder zijn. De tumor kan net zo groot worden als de schildklier zelf, maar is doorgaans moeilijk op te sporen.
Deze vorm van schildklierkanker kan zich verspreiden via de bloedbaan en uitzaaien naar de longen en botten. De kanker verspreidt zich ook via het lymfevatenstelsel. De tumor is pijnloos en voelt hard aan.
Anaplastisch carcinoom
Slechts tien procent van de mensen met schildklierkanker hebben te maken met anaplastisch carcinoom. Deze vorm van schildklierkanker is zeer kwaadaardig en doet zich voor bij mensen die 65 jaar of ouder zijn, die meestal problemen hebben gehad met struma’s of papillaire of folliculaire carcinomen.
Deze tumor doet zich voor als een grote massa die de hele klier in beslag neemt. Anaplastisch carcinoom kan zich uitzaaien via het lymfevatenstelsel. De tumor is pijnlijk, groeit zeer snel en voelt hard aan.
Medullair carcinoom
De manier waarop deze vorm van schildklierkanker ontstaat wijkt af van de manier waarop de andere vormen ontstaan. De tumor is makkelijk op te sporen tijdens een gewoon histologisch onderzoek. Medullair carcinoom kan zich op elke leeftijd voordoen en ontwikkelt zich vooral bij vrouwen, hoewel het risico vanaf het vijftigste levensjaar wel omhoog gaat.
Deze vorm van schildklierkanker kan al in een vroeg stadium uitzaaien via het lymfevatenstelsel en de bloedsomloop. In sommige gevallen is de ontwikkeling van deze vorm van kanker erfelijk bepaald.
Schildklier lymfoom
Deze vorm van kanker ontwikkelt zich in cellen die lymfocyten genoemd worden en die deel uitmaken van het lichamelijke immuunssysteem. De tumor groeit zeer langzaam en doet zich vaker voor bij oudere vrouwen die in het verleden last hebben gehad van andere aandoeningen gerelateerd aan de schildklier, zoals de ziekte van Hashimoto.
Onderzoeken om schildklierkanker op te sporen
Als je enkele van de symptomen ervaart die we hierboven besproken hebben, dan is het verstandig om een afspraak te maken met een endocrinoloog, iemand die testen kan afnemen en je kan onderzoeken om te bepalen of er inderdaad sprake is van schildklierkanker.
De meest bekende methodes zijn:
Echografie
Tijdens een echografie zal je dokter het gebied rondom je nek onderzoeken (waar zich ook de schildklier bevindt) om te kijken of hij/zij een knobbeltje aantreft. Als dit het geval is, dan kan de dokter vaststellen of de tumor een vaste vorm heeft of gevuld is met vloeistof.
Cystes op of rondom de schildklier hoeven niet per se kankerachtig te zijn – in de meeste gevallen zijn ze juist goedaardig.
Biopsie
Een punctie (biopsie met een dikke naald) wordt uitgevoerd door een klein weefselmonster uit het knobbeltje of de cyste te verwijderen. Dit monstertje wordt vervolgens onderzocht in een pathologisch laboratorium. Je dokter zal gebruik maken van een echo om de naald te leiden en je zult uitwendige pijnstillers toegediend krijgen om het gebied te verdoven.
Dit onderzoek wordt alleen uitgevoerd als er sprake is van een knobbeltje.
Computertomografie
Bij dit onderzoek, meestal afgekort tot CAT- of CT-scan, wordt niet alleen gekeken naar je nek, maar ook naar je borst om mogelijke tekenen van kanker in andere delen van het lichaam op te sporen, met name in de longen.
Het doel van dit onderzoek is om vast te stellen of de kanker zich heeft uitgezaaid naar ander zachte weefsels.
Het verband tussen schildklierkanker, vrouwen en de voortplanting
Onderzoek toont aan dat vrouwen de eerste vijf jaar na een bevalling meer kans hebben om papillair schildkliercarcinoom te ontwikkelen. Dit komt doordat deze klier tijdens de zwangerschap hormonen produceert, die tot ver in de toekomst invloed kunnen hebben op je lichaam.
Wanneer je in korte tijd meerdere keren zwanger bent geweest zal het risico zelfs nog hoger worden.
