Eerste hulp: hoe reageer je bij een spoedgeval van het hart

Een spoedgeval van het hart kan op elk moment en overal gebeuren. Het is dus goed om over deze aandoeningen en hun risico’s te leren. Maar over het algemeen zijn deze gebeurtenissen bijna onmogelijk te voorspellen.


Het leven in de wereld van vandaag verloopt aan een hoog tempo. De meeste mensen brengen ook de meeste tijd op het werk door. De kansen dat deze voorvallen zich op het werk zullen voordoen is dus heel groot.

Spoedgevallen van het hart komen vaker voor dan we meestal willen toegeven.

  • In de Verenigde Staten gebeurt er elke 34 seconden een hartaanval.
  • In Spanje zijn er jaarlijkse 30.000 slachtoffers van een plotselinge dood en bijna 20.000 reanimatiepogingen.

De verschillen tussen een hartaanval en een hartstilstand

Hartaanvallen en hartstilstanden zijn twee verschillende dingen.

  • In het eerste geval is er meestal een grote tijdmarge om het probleem om te keren.
  • Maar bij een hartstilstand kan een persoon in enkele minuten sterven.

Een hartaanval of hartinfarct

Een hartaanval gebeurt wanneer de bloedtoevoer naar een deel van het hart gedaald of volledig onderbroken is. In de meeste gevallen komt dit door het scheuren van plaque in de kransslagaders. Hartaanvallen kunnen ook veroorzaakt worden door een verstopping door een bloedstolsel of door een kramp van een kransslagader. Maar een hartaanval betekent niet noodzakelijk dat het hart stopt met kloppen.

Het voornaamste symptoom is een plotselinge en zeer intense pijn in de borstkas. Die kan zich dan verspreiden naar andere streken van het lichaam zoals de armen, de schouders, de kaak en de nek.


Er kunnen ook andere symptomen optreden. Dit zijn enkele voorbeelden:

  • Vermoeidheid
  • Duizeligheid
  • Moeilijk ademen
  • Misselijkheid
  • Zweten
  • Maagzuur
  • Plotseling het bewustzijn verliezen

Het is belangrijk dat je onthoudt dat de symptomen niet in alle gevallen dezelfde zijn. Soms treedt een hartaanval op zonder dat de getroffen persoon enkele van deze waarschuwingssignalen merkt. Ze kunnen ze ook met iets anders verwarren en ze negeren.

Een acute hartstilstand

Een acute hartstilstand treedt op wanneer het hart volledig en plotseling stopt met samentrekken. De hersenen en de rest van de organen van het lichaam worden beroofd van bloedtoevoer en zuurstof.

Vaak is een acute hartstilstand zo plotseling, dat de persoon niet eens de tijd heeft om hulp te krijgen. Wanneer het hart stopt vallen ze flauw en verliezen ze het bewustzijn. Het kan ook gebeuren dat de ademhaling direct stopt. Slechts in een klein aantal gevallen merkt de persoon duizeligheid vóór hij flauwvalt.

Eerste hulp bij een spoedgeval van het hart

  • Bel onmiddellijk 112 en vraag om de ambulance. Geef aan dat het om een spoedgeval van het hart gaat.
  • Bij een hartaanval laat je de persoon zo comfortabel mogelijk op een sofa zitten. Probeer zelf ook kalm te blijven.
  • Het is van levensbelang dat de getroffen persoon probeert om zo normaal mogelijk te ademen. Maak hun riem los en knoop hun overhemd open.
  • In het geval van een hartstilstand moet je de lichaamsfuncties (ademhaling en polsslag) controleren.

Als er geen reactie is, dan moet je onmiddellijk met hartmassage of reanimatie beginnen:

  • Hoe doe je dit? Plaats de beide handen op het borstbeen van de patiënt en duw naar beneden, waarbij je de armen gestrekt houdt.
  • Je moet het borstbeen minstens vier centimeters naar beneden duwen. Doe dit met een frequentie van minstens honderd drukbewegingen per minuut.
  • Hou een regelmatig ritme aan en probeer om zo weinig mogelijk te onderbreken.
  • Alleen mensen die de techniek kennen, mogen mond-op-mond beademing uitvoeren. Anders is het niet nuttig.
  • Als er een AED (automatische externe defibrillator) beschikbaar is, dan moet die gebruikt worden om te proberen de activiteit van het hart opnieuw op te starten. Deze toestellen vereisen geen speciale training. Ze zijn eenvoudig in gebruik en de richtlijnen bevinden zich op de toestellen.

Hoe vlugger je handelt, hoe groter de kans dat de uitkomst positief zal zijn. Bij een acute hartstilstand is zelfs nog een snellere reactie noodzakelijk. Want met elke minuut die voorbijgaat, dalen de kansen op overleven met 10%. Dit betekent dat na tien minuten de kans nul is. Als de mensen bij de getroffen persoon niet ingrijpen en alleen maar op de ambulance wachten, dan stijgen de kansen op een tragische uitkomst met 95%.

Wees dus altijd voorbereid op een spoedgeval van het hart.