Hypercholesterolemie is de medische term die wordt gebruikt om te hoge niveaus van cholesterol aan te duiden. Op dit moment is het één van de meest voorkomende aandoeningen.
Helaas kan het resultaat van hypercholesterolemie na verloop van tijd fataal zijn omdat het ernstige hart- en vaatproblemen veroorzaakt. Dat is de reden waarom het belangrijk is om hypercholesterolemie te bestrijden.
Voor het deel hangt de gevoeligheid voor hypercholesterolemie af van genetische factoren. In de meeste gevallen wordt hypercholesterolemie veroorzaakt door:
- een slecht dieet
- gebrek aan lichaamsbeweging
Rekening houdend met de problemen met hypercholesterolemie die de mensen tegenwoordig vaak hebben, willen we je de maatregelen geven die je kunt nemen met je dieet om hypercholesterolemie te verminderen.
De tips die we in dit artikel zullen bespreken zijn ook zeer geschikt als je op dit moment een slecht voedingspatroon hebt.
Wat je moet weten over cholesterol
In algemene termen is cholesterol een moleculair vet dat nodig is voor het leven. Het wordt gevonden in het bloed en de cellen van dieren en mensen. Ons lichaam heeft het nodig voor de productie van:
- hormonen
- galzuren
- vitamine D
- celwanden
- andere stoffen
Een verhoging van deze niveaus in het bloed kan echter gevaarlijk zijn voor de lichamelijke gezondheid. Dit komt omdat het zich kan ophopen in de bloedvaten, waardoor de bloedsomloop wordt belemmerd. Dit kan uiteindelijk resulteren in andere aandoeningen zoals bijvoorbeeld arteriële hypertensie.
Daarnaast kan de ophoping van cholesterol een ader volledig verstoppen, waardoor het achtergelegen gebied geen bloed meer aangevoerd krijgt. Dat kan leiden tot de cellulaire dood van weefsels.
Een dergelijke prop van cholesterol die aan de vaatwand is ontstaan kan ook losschieten. Als zo’n prop dan in een kleiner bloedvat terecht komt kan hij een obstructie veroorzaken. Bekende voorbeelden van een dergelijke verstopping zijn:
- longembolie
- trombose
- herseninfarct
In dit artikel gaan we dieper in op wat cholesterol is en hoe we hypercholesterolemie kunnen verminderen.
Soorten cholesterol
Omdat het een moleculair vet is, kan cholesterol zich niet vrij in het bloed verplaatsen, dat vloeibaar is. Vergelijk het maar met olie dat je in een glas water giet. Het blijven 2 aparte vloeistoffen.
Om dit probleem te omzeilen gebruikt het lichaam een hulpmiddel. Dit is een element dat een lipoproteïne wordt genoemd. Afhankelijk van het type lipoproteïne spreekt met van goed of slecht cholesterol.
- Liproteïnen met lage dichtheid (LDL) zijn verantwoordelijk voor het transporteren van cholesterol via het bloed naar de weefsels.
- Lipoproteïnen met hoge dichtheid (HDL) zijn verantwoordelijk voor het wegwerken van het cholesterol dat zich in de bloedbaan bevindt door het mee te nemen naar de lever. Dit orgaan zorgt er vervolgens voor dat het overtollige cholesterol wordt afgevoerd.
De lipoproteïne met een lage dichtheid, het LDL, moeten we verminderen, omdat het voor het dichtslibben van de slagaders kan zorgen. Dit is de reden waarom het algemeen bekend staat als het ‘slechte’ cholesterol.
Aan de andere kant wordt lipoproteïnen met hoge dichtheid als ‘goed’ beschouwd omdat het overtollig cholesterol opruimt. Daarom is deze lipoproteïne juist noodzakelijk en gewenst.
Voedingsmiddelen rijk aan cholesterol
Een uitgebalanceerd dieet is de manier om hypercholesterolemie te voorkomen of te verminderen. Om dit te doen, moeten we weten welke voedingsmiddelen cholesterol bevatten en welke niet.
Sommige voedingsmiddelen bevatten van nature (veel) cholesterol. Ook producten met veel verzadigd vet moeten beperkt worden. Het lichaam kan namelijk cholesterol maken van deze vet-soort.
Om hypercholesterolemie te voorkomen of te verminderen raadt men aan de volgende producten zoveel mogelijk te vermijden:
- rood vlees en vleeswaren
- kokkels, mosselen, schelpdieren en kreeft
- eidooiers
- volle melk, volle yoghurt, volvette kazen en room
- boter en reuzel
Voedingsstoffen die het cholesterol helpen verlagen
Gelukkig zijn er voedingsstoffen die je kunt eten om hypercholesterolemie te voorkomen en te verminderen. De belangrijkste daarvan zijn:
- Voedingsvezels hebben de eigenschap dat ze de absorptie van cholesterol vanuit de darm in de bloedbaan voorkomen.
- Antioxidanten helpen om verstopping van de slagaders te voorkomen.
- Onverzadigde vetzuren verhogen de productie van het ‘goede’ cholesterol (HDL)
Tips om hypercholesterolemie te verminderen
Hieronder geven we je enkele tips om een voedingspatroon samen te stellen dat je kan helpen om je cholesterol te reguleren:
Eet veel fruit en groenten
Vijf porties groenten en fruit zijn de beste manier om je te voorzien van voedingsvezels en antioxidanten.
Verhoog je visconsumptie
Vis is rijk aan omega 3-vetzuren, die het cholesterol verlagen. Het is goed om twee keer per week vette vis eten.
Verminder de hoeveelheid rood vlees
Vanwege het cholesterolgehalte en de hoeveelheid verzadigd vet zou je niet te vaak rood vlees moeten eten. Je kunt het vervangen door wit vlees, zoals kip of kalkoen. Je zou ook kunnen kiezen voor witvis of voor een vegetarische optie.
Neem noten op in je dieet
Noten bevatten meervoudig onverzadigde vetzuren die kunnen helpen om hypercholesterolemie te verminderen. Bedenk wel dat noten zeer rijk zijn aan calorieën en dus altijd met mate moeten worden gegeten.
Eet volkoren granen en peulvruchten
Deze voedingsmiddelen helpen de absorptie van cholesterol te voorkomen, dankzij het vezelgehalte. Gebruik dagelijks producten die gemaakt zijn van volkoren granen. Daarnaast wordt het regelmatig eten van peulvruchten en haver aanbevolen.
Minimaliseer je suikerverbruik
Een grote inname van enkelvoudige suikers kan je cholesterol verhogen, dus het is belangrijk om het gebruik ervan te beperken. Dit gaat dus om suiker in de koffie en thee en in vruchtensappen en frisdrank. Daarnaast is het van belang om de inname van gebak en snoep te beperken.
Vermijd gefrituurd voedsel
Wanneer ze te veel worden gegeten, kunnen ze zeer schadelijk zijn als je je cholesterolniveau wilt beheersen. Dat geldt met name voor voedingsmiddelen die in frituurvet gebakken worden dat veel verzadigde vetten bevat.
Gebruik olijfolie
Hoewel het een vet is, is het meervoudig onverzadigd, wat wordt aanbevolen in plaats van verzadigde vetten. Je kunt ook canola- en zonnebloemolie gebruiken.
Zorg voor een matige consumptie van eieren
Het advies is nog steeds om niet meer dan 2 tot 3 eieren per week te eten. Je zou wel meer eiwit zonder de dooier kunnen eten omdat het cholesterol in de dooier zit.
Tot slot is het ook erg belangrijk dat je een gezond dieet aanvult met voldoende fysieke activiteit. Houd er ook rekening mee dat als je hypercholesterolemie hebt, je mogelijk medicatie zal moeten innemen. Als dit het geval is, moet je de medicijnen op voorschrift van je arts nemen.