Hoe kun je psoriasis behandelen? Er zijn verschillende opties. De manier waarop artsen psoriasis behandelen hangt af van de medische situatie van elke patiënt.
Er is niet zoiets als één soort psoriasis. Dat betekent dus dat er vele behandelingen bestaan om de aandoening onder controle te houden. Ze verminderen ook de kwaal en in sommige gevallen doen ze ook de symptomen afnemen:
- Ontsteking
- Roodheid
- Schilferen
- Jeuk
Dit zijn de verschillende behandelingen voor psoriasis die vooral gebruikt worden:
- Plaatselijke therapieën
- Fototherapie en fotochemotherapie
- Orale inname van synthetische medicatie
- Biologische therapie
In dit artikel zullen we deze therapieën van dichtbij bekijken.
Hoe kun je psoriasis behandelen: plaatselijke therapieën
In de meeste gevallen van psoriasis worden plaatselijke behandelingen gebruikt. Dat betekent dat men uitwendig en op specifieke plekken van het lichaam crème of lotion aanbrengt. De zones waar er een uitbraak van psoriasis optreedt worden rechtstreeks behandeld.
We geven je een aantal voorbeelden van de meest gebruikte lokale behandelingen:
- Synthetische vitamine D
- Traditionele corticosteroïden
- Keratolytica
- Plaatselijke retinoïden
- Teer
Synthetische vitamine D: calcitriol, calcipotriol of tacalcitol
Het meest doeltreffende middel is calcipotriol. De klinische reactie op deze synthetische vitaminen is trager dan bij de veel krachtigere steroïden. Maar het is wel veiliger. Dat betekent dus dat ze erg nuttig zijn voor een behandeling op lange termijn.
Het is aanbevolen om ze samen met een plaatselijk aan te brengen corticosteroïde te gebruiken. Deze combinatie werkt beter dan wanneer je elk middel afzonderlijk gebruikt.
Hoewel het gebruik zeer veilig is hebben synthetische vitamine-D-producten één nogal nadelig en merkbaar effect. Ze kunnen een irritatie veroorzaken op de plaats waar psoriasis is uitgebroken. Daarom moet je na het gebruik vermijden dat je blootgesteld wordt aan de zon.
Behandel je psoriasis met traditionele corticosteroïden
De werking van dit soort medicatie betreft vooral het verwijderen van plak en het verminderen van de ontsteking. Dit middel gebruik je in lage intensiteit op gevoelige plaatsen (het gezicht en onder de gewrichten).
Het wordt aanbevolen om de meest krachtige bestanddelen in de beginfase te gebruiken. Daarna blijf je de behandeling met de laagste intensiteit gebruiken. Je kan dit middel zelfs combineren met andere remedies zoals synthetisch vitamine D.
Met corticosteroïden moet je echter wel voorzichtig zijn. Want ze kunnen zowel plaatselijk als op een systematische manier negatieve effecten hebben.
Dit zijn een aantal voorbeelden:
- De huid wordt dunner.
- Lichter worden van de huid als gevolg van een belemmering van de melanine.
- Rosaceiforme dermatitis
- Blauwe plekken
De systemische effecten komen misschien niet vaak voor maar zijn wel ernstig. We zien onder andere een belemmering van de hypothalamus – hypofyse as en het Cushing-syndroom.
Om die bijwerkingen te vermijden raadt men aan om ze slechts maximum twee keer per dag in te nemen. Je moet er echter rekening mee houden dat de klachten terug zullen komen wanneer je ophoudt met de behandeling.
Keratolytica: acetylsalicylzuur (aspirine)
Het gebruik van dit middel beperkt de aanwezigheid van vlokkerige plak en verwijdert het. Het zal ook de vernieuwing van je weefsel stimuleren. Daarnaast zal het de doeltreffendheid verhogen van de medicijnen die verband houden met het bevorderen van zijn opname. Dat is de reden dat dit middel een aanvullende behandeling is.
Lokale retinoïden
Dit zijn synthetische vormen van vitamine A. Voor de behandeling van psoriasis is alleen tazarotene beschikbaar. Het wordt in combinatie met corticosteroïden gebruikt.
Helaas veroorzaakt dit middel irritatie van de huid (gebruik het dus niet op je gezicht of onder de gewrichten). Bovendien is het zoals alle vormen van synthetische vitamine A lichtgevoelig en teratogeen (veroorzaakt afwijkingen bij de foetus). Dat is de reden dat zwangere vrouwen het niet mogen gebruiken.
Teer
Dit is de oudste behandeling voor psoriasis. Het is gemaakt op basis van pek. Men gebruikt het met tussenpozen onder de gewrichten. Soms zal het echter mensen verontrusten omwille van de geur en omdat het gemakkelijk vlekken maakt op kledij.
Bovendien is ook dit middel lichtgevoelig. Daarom moet je vermijden om in de zon te komen na het gebruik.
Hoe kun je psoriasis behandelen met fototherapie en fotochemotherapie
Wanneer de patiënt niet goed reageert op plaatselijke therapie, worden deze behandelingen gebruikt. Als de plak erg uitgebreid aanwezig is, zal men ook deze therapie toepassen.
- Lichttherapie: UVB-stralen zijn de meest doeltreffende en de minst brandende breed-spectrum-stralen. Ze worden samen met tazarotene, synthetische vitamine D of systemische behandelingen gebruikt.
- Fotochemotherapie: deze therapie wordt ook PUVA genoemd. Het bestaat eruit dat men eerst een plaatselijke of orale dosis psoraleen toedient waarna de patiënt UVA-bestraling krijgt. Dit werkt als een fotolichtgevoelig element. Het is een alternatief voor patiënten die geen resultaten halen met UVB. De reden is dat PUVA veel doeltreffender werkt en het effect langer blijft duren. Het wordt echter wel geassocieerd met basaalcelcarcinoom (carcinoom op celniveau) en melanoom.
Hoe kun je psoriasis behandelen: synthetische orale medicatie
Als andere therapieën niet werken, dan raadt men aan om een systemische behandeling te starten. Die bestaat erin dat men een aantal middelen zal toedienen:
- Immunosuppressiva
- Retinoïden
Hoe kun je psoriasis behandelen met immunosuppressiva
Het meest gebruikte immunosuppressivum is methotrexate. Dit medicijn wordt vooral voor lange perioden gebruikt.
In dit geval is het belangrijk dat de patiënt gevolgd wordt. Want deze medicatie heeft ernstige nadelige bijwerkingen. Je moet ook vermijden dat je drie maanden na het gebruik van dit medicijn zwanger wordt. Het is ook belangrijk dan mannen in deze periode geen kind verwekken.
Orale ciclosporine is een ander immunosuppressief medicijn dat bij psoriasis gebruikt wordt. Zijn doeltreffendheid is gelijk of groter dan die van methotrexate. Het nadeel is dat dit middel de nieren aantast en een hoge bloeddruk veroorzaakt. Daarom is regelmatige controle van de patiënt noodzakelijk.
Het wordt daarom ook aangeraden om het slechts gedurende een korte periode te nemen.
Hoe kun je psoriasis behandelen met retinoïden
Actretine is een synthetische vorm van vitamine A. Het is een alternatief voor patiënten met pustuleuze psoriasis die een onderdrukt immuunsysteem hebben en geen immunosuppressivum (geneesmiddelen die de werking van het afweersysteem remmen) kunnen gebruiken.
Het gebruik van retinoïden kan gecombineerd worden met UVB of PUVA. Maar het is minder doeltreffend dan cyclosporine. Bovendien blijft het tot twee jaar na de behandeling nog teratogeen werken.
Hoe kun je psoriasis behandelen: biologische therapieën
Deze behandelingen worden enkel gebruikt bij patiënten die PUVA en systemische orale therapieën niet aankunnen of niet tolereren. Het is bij deze biologische therapieën erg belangrijk dat de patiënt wordt gevolgd. Op die manier kan men de nadelige bijwerkingen onder controle te houden. Want de veiligheid of betrouwbaarheid in het geval van een langdurige behandeling is nog steeds niet gekend.
