Opvoeden met liefde, niet met straf

Veel mensen denken dat kinderen op een strenge manier opvoeden een garantie is op succes. Dat is niet waar. Als je een kind leert gehoorzamen door te roepen en strenge regels op te leggen, dan wordt het kind angstig en onzeker.


In onze taal spreken we van ‘het gehoorzame en volgzame kind’. Is het niet vreemd dat voor veel gezinnen precies die woorden omschrijven wat ze hopen en verwachten van hun kinderen? Achter dat volgzame kind verschuilt zich echter vaak een ongelukkig kind met een laag zelfbeeld.

Dergelijke kinderen hebben zoveel muren rond zich gebouwd, dat zij het leven alleen kunnen zien als een gevangenis. Bovendien zijn ze mentaal niet sterk genoeg om initiatief te nemen. Ze verwachten altijd dat anderen zullen zeggen wat ze wel en niet mogen doen.

Dit komt omdat angst en een strenge aanpak de vleugels van groei kortwieken. Kinderen ontwikkelen dan ook een laag zelfbeeld. Een gelukkig kind gaat op onderzoek, speelt, lacht en communiceert.

Wanneer je als ouder beslist op welke manier je je kinderen wil opvoeden, kies dan voor een manier die je kinderen laat opgroeien in integriteit. Deze manier van opvoeden zal hen in staat stellen om respectvol te leven, om gelukkig te zijn en anderen gelukkig te maken.

We zullen je een aantal eenvoudige richtlijnen geven.

Opvoeden en grenzen stellen

Iedereen wil een gehoorzaam kind. Ouders willen een kind dat ernaar streeft om hen te behagen en dat beantwoordt aan hun normen.

Gehoorzaam zijn is misschien wenselijk, maar je mag niet vergeten dat gehoorzaam gedrag in harmonie moet zijn met anderen.

Gehoorzamen aan de regels moet je laten samen gaan met het begrijpen van de regels.

  • Een kind moet begrijpen wat er op elk moment van hem wordt verwacht. Hij of zij moet het inzicht hebben in waarom je regels afdwingt.
  • Ik doe wat mijn mama zegt, want zij wil het beste voor mij. Ik ruim elke avond mijn speelgoed op, omdat ik mijn kamer netjes moet houden. Uit respect ben ik stil als anderen praten en luister ik.

Kinderen zouden regels niet mogen opvolgen uit vrees of uit angst voor straf. In het geval van opvoeding werkt gedragspsychologie niet altijd.


Als je schreeuwt tegen je kind of je kind uitscheldt telkens als hij of zij een fout maakt of zich ongepast gedraagt, zal hij of zij hieraan gewend raken. Het kind zal angst en woede ontwikkelen voor jou, voor zijn of haar ouders.

Nu leggen we dit meer in detail uit.

Opvoeding in angst maakt ongelukkig

De vroege kindertijd is de periode tussen de leeftijd van één maand en zeven jaar. Alles wat in die periode gebeurt, zal beslissend zijn voor de toekomstige ontwikkeling.

  • Elke ouder wil dat zijn of haar kind gehoorzaamt als het kind gevraagd wordt iets te doen.
  • Dit helpt het kind om zich te integreren in de gezinsdynamiek. Bovendien biedt dit veiligheid.

Kinderen willen zich echter altijd tegenover zichzelf en ook tegenover de ouders bewijzen door de grenzen te overschrijden.

  • Als ze elke keer dat ze over de grens gaan, geconfronteerd worden met strenge straffen, geschreeuw of verwijten, dan kan een kind op twee manieren reageren.
  • Ofwel het kind gaat zijn of haar woede voeden. Het kind daagt jou nog meer uit. Ofwel het kind zal zich opsluiten in zichzelf.
  • Een kind zou zijn of haar vroege kindertijd niet mogen doorbrengen in dagelijkse angst.
  • Angst doet het zelfbeeld aftakelen. Het veroorzaakt onnodige stress in de jonge nog zich ontwikkelende hersenen.
  • Opvoeding gebaseerd op straf zorgt ervoor dat een kind zich enkel focust op externe erkenning. Je produceert een besluiteloos individu dat geen enkel zelfvertrouwen heeft.

Iedereen die de wereld ontdekt door de bril van angst voor familie, groeit ongelukkig op.

“Als de mensen die het meest van me houden me bang maken, moet ik mezelf verdedigen in deze wereld.”

Opvoeden met liefde en respect

  • Opvoeden met respect betekent dat je uitlegt aan je kind wat er van hem of haar op elk moment wordt verwacht. Tegelijk betekent het dat je hem of haar aanmoedigt zichzelf te zijn en in vrijheid de wereld te ontdekken, veilig aan jouw zijde.
  • Opvoeden met liefde betekent dat het niet nodig is te schreeuwen. In plaats daarvan voer je argumenten aan met een ontspannen en klare stem.
  • Als je je kinderen met liefde wil leren om te gehoorzamen, moet je zelf ook luisteren. Geef aandacht aan hun gedachten. Baseer je voorstellen en argumenten op wat zij je zeggen. Ondersteun hen ook.
  • Probeer niet om perfecte kinderen te hebben. Jouw doel zou moeten zijn om gelukkige kinderen op te voeden die de regels in het gezin en in de maatschappij kennen.
  • Bij het opvoeden moet je je kind een stem geven. Als je de klemtoon legt op straffen en verwijten en hen er enkel op wijst wat ze verkeerd doen, zal je iemand grootbrengen die niet in staat is om zichzelf te handhaven.
  • In plaats van heel streng te zijn als ze zich niet gedragen, kan je uitleggen wat ze verkeerd hebben gedaan en hoe ze het beter kunnen doen.

Focus op de natuurlijke talenten van je kind. Op die manier zal je kind voldoende vertrouwen hebben wanneer het moment is gekomen om te streven naar wat hem of haar gelukkig maakt.

Leer om te ‘verbinden’ met je kind, in plaats van te straffen. Als je zijn of haar noden begrijpt, kan je hem of haar beter helpen om dag na dag te groeien.