De meesten van ons hebben wel gehoord van positieve psychologie, en sommigen passen positiviteit misschien zelfs al toe in hun dagelijkse leven. Op deze manier proberen mensen om geluk te bereiken en goede dingen naar zich toe te trekken.
Sinds psycholoog Martin Seligman zijn boek Learned Optimism uitbracht in 1990, heeft positiviteit noemenswaardige aandacht en relevantie gekregen in de boekenwereld. Daarmee kreeg ook de wereld van persoonlijke groei meer aandacht.
De interessantste bijdrage die de positieve psychologie in zijn tijd leverde, was dat het onze aandacht weghaalde van onze pathologische problemen. In plaats daarvan richtte het zich op onze innerlijke krachten.
Vervolgens zijn concepten als veerkracht, motivatie, dankbaarheid of emotionele intelligentie zeer bekend en nuttig geworden.
Maar nu zien we nu juist dat al deze dingen die ooit, zonder twijfel, zeer veel invloed hadden en relevant waren, dit steeds minder beginnen te worden.
De reden hiervoor is simpel: in tijden van crisis, van verandering en van ups en downs op zowel sociaal als economisch vlak, verliest de theorie van de positiviteit een deel van haar glans.
Steeds meer psychologen en sociologen vinden het tijd is om te stoppen met de ‘heerschappij’ van positiviteit op het vlak van persoonlijke groei.
Het gaat er echter niet om dat we het vervangen. Integendeel, we moeten het opnieuw formuleren. Ook moeten we inzien dat het soms niet genoeg is om alleen positieve gedachten uit te zenden om dingen te veranderen.
Positiviteit is geen garantie voor goede dingen en succes
Lange tijd was positief denken de strategie die gebruikt werd om ons te leren om gelukkig te zijn. Het leerde ons dat vergiffenis, vriendelijkheid en altruïsme negatieve emoties als woede, razernij en verdriet tegen kan gaan.
Veel van deze ideeën komen voort uit het principe ‘verander een gedachte om een emotie te veranderen’. Wanneer we de frequentie van onze emoties veranderen, kunnen we onze realiteit verbeteren.
Hoewel positiviteit dus erg inspirerend lijkt, is de werkelijkheid helaas een stuk ingewikkelder. Het leven bestaat uit een hoop subtiele nuances. Enkele daarvan zijn we allemaal wel eens tegengekomen:
- Wanneer ik op een sollicitatiegesprek ga, probeer ik zo positief mogelijk te blijven. Ik heb vertrouwen en zet mijn beste beentje voor. Maar positieve gedachten garanderen niet dat ik de baan krijg.
- Ik gaf altijd het beste van mezelf aan mijn partner en had altijd vertrouwen in ons levensproject. Mijn instelling was positief, dapper en attent. Dit was echter niet genoeg om de relatie te laten slagen.
- Ik ben goed opgeleid, heb geweldige eindcijfers op mijn diploma staan en was altijd de beste van mijn klas. Niets hiervan heeft mij echter geholpen om een goede baan te krijgen.
Er is één ding dat we moeten begrijpen. Positiviteit blijft altijd belangrijk. Toch is het ook noodzakelijk om beter met tegenslag in ons dagelijkse leven om te leren gaan.
Goede dingen gaan altijd gepaard met een kleine ‘valkuil’ die je moet accepteren
Goede dingen overkomen niet altijd de mensen die ze het meest verdienen. Soms is het zelfs zo dat juist onze meest vriendelijke en eerlijke vrienden en familieleden de meest verwoestende situaties hebben moeten meemaken.
Waarom gebeurt dit?
Het is het waard om erop te wijzen dat de wet van aantrekkingskracht niet altijd positieve resultaten biedt. Iets graag willen is niet voldoende om het ook te bereiken. Positiviteit is geen garantie.
Naast positief denken, moeten we leren om een krachtige, flexibele, dappere en veerkrachtige houding te ontwikkelen.
Boeken als The Happiness Trap, geschreven door Russ Harris, leggen dit op een zeer eenvoudige en illustratieve manier uit:
- De maatschappij waarin we leven ‘verkoopt’ ons het idee dat we altijd positief moeten blijven. Dat we onszelf altijd moeten richten op positieve emoties, gedachten en geluk.
- Als we onszelf echter laten leiden door deze manier van denken, zullen we geobsedeerd raken door het idee van gelukkig. Vervolgens zijn we niet in staat om te gaan met frustratie, ongemak en negatieve emoties.
Dit laatste punt mogen we niet negeren. Vooral niet vanwege de ingewikkeldheden van onze persoonlijke realiteit. Het leven gaat gepaard met competitieve, veranderlijke en veeleisende omstandigheden.
We worden bijna elke dag gedwongen om te gaan met tegenslag.
Positiviteit betekend ook negatieve emoties accepteren
Ik weet dat er grijze dagen zullen zijn waarop niets goed lijkt te gaan. Dagen waarop ik mij afgewezen voel. Waarop ik het mis zal hebben. Dagen waarop ik iets verlies. Waarop ik alles verlies. Waarop ikzelf of anderen gedag zeggen.
Dagen waarop we gedwongen worden om sterk te zijn, niet alleen ‘positief’.
- Het is voor onze persoonlijke groei belangrijk dat we dit weten en begrijpen.
- Iedereen die geobsedeerd is door geluk, maar niet in staat is om verlies, teleurstelling of verdriet te verdragen, zal waarschijnlijk niet groeien of vooruitgaan. Ook zal hij geen innerlijke rust en een gevoel van welzijn tot stand kunnen brengen.
Het gaat er niet om dat je pessimisme moet voeden. Maar het betekent dat de negatieve gevolgen in het leven kunt erkennen.
We moeten het beste zien te halen uit die verwoestende momenten en ze overwinnen. We moeten op een meer volwassen, realistische en objectieve manier vechten voor ons geluk.
Ter conclusie: soms is het niet voldoende om alleen oog te hebben voor positiviteit om mooie en goede dingen naar je toe te trekken in het leven.
Soms komen er gewoon minder goede dingen onze kant op. Maar we moeten dit accepteren en deze aanpakken. Op deze manier kunnen de goede dingen in de toekomst weer naar ons toe komen.
