Wat is artrose? Artrose maakt deel uit van de reumatische aandoeningen, waarvan er veel variaties bestaan. Ze hebben allemaal gemeen dat ze het bewegingsstelsel aantasten. Maar ze variëren sterk in oorzaak, evolutie en behandeling.
Het wordt gekenmerkt door het progressieve verlies van kraakbeen in de gewrichten als gevolg van slijtage. Dit wordt meestal veroorzaakt door veroudering, maar het kan ook beïnvloed worden door andere factoren. Deze ziekte komt vrij vaak voor bij mensen die ouder zijn dan 50 jaar.
Eigenlijk is artrose de meest voorkomende vorm van reumatische aandoeningen. Volgens gegevens van het WHO lijden namelijk ongeveer 28% van de volwassenen boven de 60 jaar aan artrose.
Naar schatting zal deze ziekte tegen 2020 de vierde grootste oorzaak van handicaps in de wereld zijn.
Wat is artrose en welke oorzaken spelen een rol?
Artrose ontstaat wanneer het kraakbeen in de gewrichten wordt afgebroken en de conditie ervan verslechtert. Het kraakbeen verliest zijn elasticiteit en consistentie. Beetje bij beetje verliest het zijn dikte tot het praktisch verdwenen is.
Wanneer dit gebeurt, raken de uiteinden van de botten hun bescherming kwijt en zo ontstaat wrijving tussen de botten.
De aangetaste botten reageren op dit effect. Ze maken zichzelf dikker en dit zorgt ervoor dat er cysten in het bot verschijnen. Bovendien veroorzaakt het ook breuken in de botten, aan de randen van de gewrichten. Als gevolg hiervan vervormen de botten.
Enkele van de factoren die artrose kunnen veroorzaken zijn:
- Leeftijd. De kans dat het ontstaat nemen toe na de leeftijd van 50 jaar.
- Geslacht. Vrouwen tussen de 50 en 55 jaar worden het meest getroffen.
- Erfelijkheid.
- Overmatige lichamelijke activiteit.
- Menopauze.
- Obesitas.
- Fracturen en letsels.
Artrose is een chronische ziekte, dus het blijft de rest van je leven bij je. Het veroorzaakt hevige pijn, maar met voldoende behandeling kan het worden gecontroleerd.
Het is echter noodzakelijk om erop te wijzen dat artrose niet noodzakelijkerwijs leidt tot een handicap of het verzwakken van degenen die eraan lijden.
Wat is artrose? De symptomen
Artrose is een ziekte die zich langzaam ontwikkelt. De symptomen beginnen onopgemerkt, maar worden steeds heviger naarmate de tijd verstrijkt.
In het algemeen zijn er vijf tekenen die op artrose kunnen wijzen:
- Pijn in de gewrichten. Dit is het eerste symptoom. Intense pijn in de gewrichten, meestal in de knieën, handen of heupen.
- Stijfheid. De persoon beschikt over weinig flexibiliteit, vooral wanneer hij uit bed komt of een tijdje op dezelfde plek zit.
- Zwelling en/of gevoelloosheid. Een simpele ontsteking van één of verschillende gewrichten bijvoorbeeld kan tot gevoelloosheid leiden.
- Kraken. De patiënt ervaren een gevoel van “wrijving” of een krakend geluid wanneer ze de aangetaste gewricht bewegen.
- Ongemak in de knieën, voeten, handen en heupen.
Hoewel pijn het eerste teken van artrose is, kunnen er ook gevallen zijn waarbij pijn niet aanwezig is. Of waarbij de pijn toe en af kan nemen.
Wat is artrose? Soorten en diagnose
Artrose manifesteert zich voornamelijk in vier zones van het lichaam: de knieën, handen, heupen en rug. Het komt meest voor in de knieën.
Bovendien kan het primair of secundair zijn. De eerste heeft te maken met de typische vorm van de aandoening, terwijl de tweede wordt veroorzaakt door een verwonding.
Artrose in de handen begint bijna altijd in de gewrichten en verspreidt zich vervolgens naar de rest van de hand. Het veroorzaakt meestal vervormingen en de functionaliteit van de handen kan achteruit gaan. Artrose in de heupen veroorzaakt pijn in het binnenste gedeelte van je dijen of in de liezen. Wat artrose in de rug betreft, begint het vaak in het lumbale of cervicale gedeelte.
Vaak kan de diagnose plaatsvinden door middel van klinisch onderzoek. Normaal gesproken wordt dit gedaan via röntgenfoto’s, een CT-scan en/of een MRI-scan. Ook kan de mate van artrose vastgesteld worden door middel van een echo met hoge resolutie.
Wat is artrose? De prognose
De ziekte zelf wordt niet als ernstig beschouwd. Het kan echter de levenskwaliteit van de patiënt aanzienlijk beïnvloeden. De prognose is afhankelijk van ieder afzonderlijk geval. In principe wordt de prognose afgeleid uit de onderzoeken van de getroffen gewrichten en de mate waarin het probleem verslechtert.
Een vroege diagnose en preventieve maatregelen kunnen de prognose op een positieve manier beïnvloeden. Met de juiste behandeling kun je de ontwikkeling van de artrose verminderen en daarmee ook de ernst van de aandoening.
De behandeling is bijna altijd farmacologisch en heeft daarnaast te maken met veranderingen in de richting van een gezondere levensstijl. In sommige gevallen werken de normale methodes niet en is het uiteindelijk nodig om een operatie uit te voeren. Over het algemeen helpt de operatie de symptomen te verbeteren en de mobiliteit te verbeteren.