Wat is een gegeneraliseerde angststoornis?

Leer meer over de gegeneraliseerde angststoornis in dit artikel.

Wat is angst?

Ten eerste is angst eigenlijk volkomen natuurlijk. In feite is het een aanpassingsmechanisme dat het lichaam mentaal en lichamelijk voorbereidt om vervolgens een obstakel te kunnen overwinnen. Dit wordt ook wel de ‘vecht-of-vluchtreactie‘ genoemd, een reactie op acute stress.

Wanneer we geconfronteerd worden met een mogelijk gevaar, vindt er een biochemische reactie plaats in de amygdala, een onderdeel van het centrale zenuwstelsel. Als gevolg worden er chemische boodschappen uitgezonden die het lichaam voorbereiden om de situatie onder controle te krijgen.

Lichamelijke reacties

Eerst gaat de hartslag omhoog en stijgt de bloeddruk. Er is meer bloed aanwezig in de spieren en de pupillen verwijden. Het doel van deze reacties is om enerzijds het gevaar te confronteren of anderzijds ervan weg te vluchten.

Een voorbeeld van angst kan zijn: een persoon komt oog in oog te staan met een wild beest, natuurlijk slaat dan de angst toe, wat ervoor zorgt dat de persoon niet weet hoe hij moet reageren.

Verdedigingsmechanismen

In dit soort situaties, bereidt het lichaam een verdedigingsmechanisme voor om:

• Zichzelf te verdedigen
• Aan te vallen
• Te vluchten

Dit doet zich allemaal voor zonder dat de persoon zich ervan bewust is dat er een verdedigingsmechanisme in gang wordt gezet. Het gebeurt zelfs zo snel, dat er niet eens voldoende tijd is om het proces stap voor stap waar te nemen. Zodoende zorgt dit instinct ervoor dat er een reeks lichamelijke reacties wordt opgewekt die een of meer verdedigingsmechanismen activeren.

Angst is niet altijd negatief!

Simpel gezegd, kun je dus stellen dat angst de basis vormt voor overleving.

Wanneer verandert angst dan in iets negatiefs? Angst verandert in iets negatiefs wanneer het zich overmatig voordoet. Waarom? Omdat het resultaat dan niet adaptief is. In plaats van het obstakel te overwinnen, wordt de angst zelf juist een obstakel. Dit houdt in dat de angst ons van slag maakt en we geen controle meer hebben over de situatie.

Waarom doet angst zich voor? De cyclus van angst

De informatie die we door middel van onze zintuigen oppikken (met uitzondering van ons reukvermogen, dat een andere richting uitgaat), reist door de thalamus. De thalamus is een klier die deel uitmaakt van het centrale zenuwstelsel en helpt om stimuli te filteren. Dit zorgt ervoor dat de hersenen alleen belangrijke informatie ontvangen.

Zodoende ontvangen we de informatie niet op de juiste manier en kan het angst veroorzaken. Daarnaast kan het ook het gevaar vergroten. Wanneer deze informatie een bedreiging is, zenden de hersenen en anderen delen van het zenuwstelsel signalen uit naar de amygdala.

Hoe werkt het?

Het gaat allemaal om de vrijlating van noradrenaline. Deze neurotransmitter wordt vrijgelaten in de coeruleus, een regio in de hersenen waar erg veel noradrenergische neuronen aanwezig zijn.

Vervolgens zendt de amygdala nieuwe signalen uit die er snel voor zorgen dat er meer cortisol wordt vrijgelaten. Cortisol is het hormoon dat het lichaam voorbereidt om te vechten of vluchten. Dit verklaart de lichamelijke symptomen van angst.

Hyperactivatie

Deze hyperactivatie van de amygdala veroorzaakt nog een probleem. Het verstoort het deel van de hersenen dat de taak heeft om de angst tegen te houden. Daardoor zijn de hersenen niet in staat om het gevoel van angst te verminderen en blijven ze het gevaar waarnemen.

Welke problemen ontstaan er op de lange termijn?

Je zou kunnen zeggen dat het lichaam er dus aan gewend raakt om op deze manier te reageren. De verlengde activatie en de grotere hoeveelheid cortisol, verzwakken vervolgens de tolerantiegrens.

Dit zou kunnen verklaren waarom kinderen die te maken hebben gekregen met mishandeling en mensen die uit oorlogsgebieden komen vaker last hebben van angst.

Na jaren lang in voortdurende spanning te hebben geleefd, is hun lichaam eraan gewend geraakt om op deze manier te reageren wanneer het geconfronteerd wordt met een bedreiging.

Wat hebben angststoornissen met elkaar gemeen?

Angst en zorgen zijn kenmerkend voor aandoeningen als angststoornissen. Dit zorgt ervoor dat het lichaam in een staat van hyperactivatie verkeert, wat er uiteindelijk voor zorgt dat het individu zelf op allerlei verschillende vlakken achteruitgaat.

Hoewel dit artikel gericht is op gegeneraliseerde angststoornis, bestaan er ook andere angststoornissen:

• Angststoornissen
• Angststoornis met agorafobie
• Agorafobie zonder angst
• Angststoornis zonder agorafobie
• Specifieke fobieën
• Sociale fobie
• Obsessieve-compulsieve stoornis (OCS)
• Post-traumatische stressstoornis (PTSS)
• Extreme stressstoornis
• Gegeneraliseerde stressstoornis
• Reactieve stressstoornis
• Situationele angststoornis
• Specifieke angststoornis

Wat is een gegeneraliseerde angststoornis?

Dit zijn enkele van de voornaamste symptomen van deze stoornis:

• Zichtbare angst, zorgen en vrees, wat meer dan zes maanden aanhoudt en gelinkt is aan dagelijkse situaties.
• Hartkloppingen, zweten, rillingen en een droge mond.
• Het gevoel te verdrinken, moeite met slikken, druk in de borst en misselijkheid.
• Duizeligheid en onevenwichtigheid.
• Gevoelens van onwerkelijkheid (aanvallen van onwerkelijkheid) en het gevoel zich buiten het eigen lichaam te bevinden.
• Angst om het hoofd te verliezen, de controle te verliezen of om dood te gaan.
• Gespannen spieren en spierpijn.
• Moeite met concentreren, de geest wordt leeg, en prikkelbaarheid.
• Mensen die last hebben van angst kunnen niet goed slapen, omdat ze zich voortdurend zorgen maken.

Hoe vaak komt deze angststoornis voor?

Angst kom zeer vaak voor en gegeneraliseerde angststoornis komt ook vrij vaak voor, met name bij volwassenen.

Angst en depressie

De meeste gevallen van angststoornissen zijn, net als in het geval van depressie, met elkaar verbonden. Daarnaast is het verband tussen deze mentale aandoeningen en de chronische lichamelijke effecten die ze hebben overduidelijk.

Nog een belangrijk aspect zijn de behandelingsmethoden. In de meeste gevallen wordt gegeneraliseerde angststoornis behandeld middels een combinatie van antidepressiva en verdovende middelen, alsook cognitieve gedragstherapie.