Wat je moet weten over ibuprofen

Naar schatting heeft de helft van de bevolking wel eens last van hoofdpijn. Daarbij lijden 30 miljoen mensen aan lage rugpijn. Daarnaast lijden mensen aan pijn veroorzaakt door kanker, hartaandoeningen en andere ziekten. De pijn die het gevolg is van deze ziekten wordt dan vaak behandeld met ibuprofen.

Over ibuprofen: de toepassingen

Ibuprofen wordt zowel in de vorm van pillen, als capsules en siroop geleverd. Het is het een ontstekingsremmer, pijnstiller en een medicijn om koorts te verlagen.

De koortsverlagende effecten beginnen na een uur en kunnen 4 tot 8 uur duren. De ontstekingsremmend effect kan echter een behandelingsduur van een week vergen.

De belangrijkste toepassingen

• Behandeling voor situaties met pijn of een ontsteking, zoals hoofdpijn, migraine, oorpijn, menstruatiepijn, keelpijn en spierpijn.
• Symptomen van koorts.
• Ziekten zoals gewrichtsaandoening en, bijvoorbeeld reumatoïde artritis en artrose.
• Behandeling voor wonden in de zachte weefsels, zoals gescheurde spieren en verrekkingen.

Over ibuprofen: de werking

Ibuprofen werkt door het enzym cyclo-oxygenase te remmen, dat prostaglandines aanmaakt. Deze prostaglandines zorgen voor vaatverwijding, koorts en pijn.

Wat gebeurt er met ibuprofen in het lichaam?

Ibuprofen is een medicijn dat niet erg goed op te lossen is in water. Het wordt echter vaak gebruikt in de zoutvorm van arginaat of lysine. Dit wordt gedaan om het beter oplosbaar te maken. Als gevolg hiervan zijn de belangrijkste kenmerken:

• Absorptie: orale en parenterale inname zijn de meest gebruikelijke methoden. Orale toediening is snel en effectief.
• Distributie: ibuprofen koppelt effectief aan plasmatische eiwitten (90-99%). Het is in staat om zich door de weefsels te verspreiden.
• Metabolisme: het grootste deel van de metabolisering vindt plaats in de lever. Dit gebeurt door hydroxilering en carboxilatie. Hierbij worden verschillende inactieve metabolieten gegenereerd.
• Uitscheiding: urine zorgt voor 90% van de uitscheiding van ibuprofen en de ontlasting scheidt een klein deel uit.  Dit gebeurt binnen 24 uur.

Over ibuprofen: de dosering

De dosering hangt af van de farmaceutische vorm voor elke patiënt. Artsen adviseren vaak een specifiek schema.

In het algemeen is dit meestal het volgende:

• Voor volwassenen moet de dosis tussen de 400 en 600 mg zijn. Dit moet iedere 6 tot 8 uur genomen worden. Per dag mag de dosering niet hoger zijn dan 2,4 mg.
• Bij kinderen van 3 maanden* tot 11 jaar mag het maximaal 20 tot 30 mg zijn. Per dag moet dit verdeeld worden in 3 of 4 doses.

* Dit betekent dat er geen onderzoek is geweest van de werkzaamheid en de veiligheid voor baby’s jonger dan 3 maanden oud.

Artsen bevelen orale pillen alleen voor volwassenen aan. Dit zou nooit meer dan 600 mg moeten zijn per 6 tot 8 uur.

Waar mogelijk, moet je een dosis ibuprofen niet overslaan. Je moet er echter ook aan denken dat je het er voorzichtig mee moet zijn. De reden hiervoor is dat overmatig gebruik kan leiden tot problemen met de nieren of de lever.

Voorzorgsmaatregelen

Dit zijn de voorzorgsmaatregelen voor ibuprofen:

• Overgevoeligheid voor ibuprofen. Er zijn gevallen van interacties van ibuprofen met NSAID’s in het geval van een allergie voor aspirine. NSAID’s staat voor Niet-Steroïde Anti-Inflammatoire Geneesmiddelen. Deze reacties komen onder andere vaak voor bij astmapatiënten.
• Maagzweer, ontstekingen in de darm of een proces dat het risico op maag of darm bloedingen verhoogt. Vanwege de remming van de synthese van prostaglandines kan ibuprofen het risico op bloedingen en perforatie en maag of darmen vergroten. Dit is de reden waarom artsen aanraden om ibuprofen en andere NSAID’s met voedsel in te nemen. Het doel hiervan is het risico op maagpijn te verminderen.
• Veranderingen van bloedstolling. Ibuprofen veroorzaakt bepaalde antistollende effecten die de bloedingstijd kunnen verlengen.
• Zwakke nierfunctie. Omdat je urine de ibuprofen uitscheidt, kan het zich bij een zwakke nierfunctie ophopen en giftig worden. Het kan ook de doorbloeding van de nieren verzwakken.
• Ongecontroleerde hypertensie en hartaandoeningen.
• Zwangerschap. Vrouwen moeten het niet innemen tijdens het laatste trimester van de zwangerschap. Bovendien moet langdurig gebruik in het eerste trimester worden vermeden.

Interacties

Er zijn veel medicijnen die het gedrag van ibuprofen en NSAID’s in het lichaam kunnen veranderen, waardoor hun effectiviteit vermindert of zelfs bijwerkingen veroorzaakt.

We zetten daarom een aantal van deze producten voor je op een rij:

• NSAID’s. Ibuprofen kan de antistollende effecten van aspirine verminderen wanneer mensen deze twee medicijnen samen nemen.
• Alcohol. Er is een potentieel giftig effect omdat beide stoffen metaboliseren in de lever.

• Bloeddrukverlagers. Er is een mogelijke afname van de werking hiervan. Bij patiënten met een slechte nierfunctie kan het dus de afbraak aantasten. Dit probleem treedt vooral op bij uitgedroogde of oudere patiënten.
• Orale stollingsremmers, heparine. Er bestaat een risico op een mogelijke toename van de antistollende effecten en dus op bloedingen. Daarom adviseren artsen periodiek je bloed te testen.
• Medicijnen voor diabetes. Bovendien kunnen hypoglycemische effecten toenemen. Hierdoor wordt de nierfunctie aangetast.
• Paracetamol. Tot slot kan het gelijktijdig en langdurig gebruik van paracetamol en ibuprofen een nadelig effect op de nierfunctie veroorzaken.

De bijwerkingen

Bijwerkingen komen vooral door de remming van het cyclo-oxigenase en (COX-1). Over het algemeen verschijnen ze vaak bij doses van meer dan 3,2 mg per dag.

• Maag en darm effecten: mogelijk optreden van dyspepsie, diarree, misselijkheid, buikpijn en ook bloedingen in het maagdarmkanaal.
• Dermatologische effecten: het gaat hier meestal om overgevoeligheid die zich uit in problemen van de huid, netelroos of roodheid van de huid. Deze reacties treden echter vaker op bij patiënten met een voorgeschiedenis, bijvoorbeeld bij overgevoeligheid voor aspirine en andere NSAID’s.
• Centraal zenuwstelsel: hoofdpijn, duizeligheid, slaperigheid en problemen met de bloedsomloop.
• Hematologische effecten: kan de duur van het bloeden verlengen.
• Cardiovasculaire effecten: hypertensie en hartproblemen.
• Nieren: toename van urinezuur en nierfalen.